نگاهی گذرا به فعالیت های گروه تئاتر مغان هنر پارس آباد

به گزارش تئاتر اردبیل، پارس آباد شهر نوپایی است در شمال غربی ایران و شمال استان اردبیل که علیرغم پیشینه 65 ساله اش ، یکی از شهرستان هایی است که به جهت قرارگرفتن در منطقه ای بکر و حاصلخیز و هوایی معتدل تا گرم ، نقش و سهم بزرگی را در کشاورزی ، باغداری و دامپروری کشور ایفا می کند و وجود شرکت های بزرگی نظیر شرکت بزرگ کشت و صنعت و دامپروری مغان که بزرگترین شرکت در نوع خود در کشور و در خاورمیانه با حجم عملیات زراعی، دامی و صنعتی است و  همچنین وجود کارخانه های قند،کمپوت سازی، مرباسازی، پنبه پاک کنی وکارگاه تولید لبنیات و مهمتر از همه ، بستر مناسب برای کار و تلاش و امرار معاش و خاک زرخیز و آب فراوان سبب شده تا از لحاظ جمعیتی نیز رشد قابل توجهی در طی این سال ها داشته باشد و به عنوان دومین شهرستان استان اردبیل از لحاظ تعداد جمعیت همواره در کانون توجه قرار گیرد و به عنوان قطب کشاورزی ، دامداری و باغداری استان و شمال غرب کشور ، در رونق اقتصادی کشور نیز تاثیرگذار باشد. نام این شهر از کلمه پارسا، که نام خانوادگی مدیرعامل شرکت «شیار آذربایجان» که در سال ۱۳۳۰ شمسی این شهر را بنیان نهاد، برگرفته شده است، امّا بعدها به دلیل اشکال در تلفّظ دو حرف«آ»بصورت پشت سرهم، یکی از الفها حذف و شکل نوشتاری پارس‌آباد صورت امروزی خود را یافته است.

حوزه فرهنگ و هنر نیز در این دیار همراه با همه تغییرات و تحولات و پیشرفت های شهرستان، مورد توجه بوده و فعالیت های فرهنگی و هنری در این شهرستان هم رشد مناسبی در این سال ها داشته است . اگرچه پیش از استان شده اردبیل و نیز از همان روزهای نخستین شکل گیری این دیار گل آذین ، فعالیت های فرهنگی و هنری بخصوص فعالیت های نمایشی به صورت جسته و گریخته انجام می شده و شاهد اجرای نمایش هایی در مدارس ، دستگاههای اجرایی و...به مناسبت های مختلف اسلامی و ایرانی بوده ایم ،اما با ایجاد اداره فرهنگ و ارشاداسلامی در این شهرستان و همزمان با با استان شدن اردبیل در سال 1372، فعالیت های فرهنگی و هنری و بویژه تئاتر این شهرستان از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است و همین نهاد فرهنگی و هنری باعث شد تا فعالیت های فرهنگی و هنری در این شهرستان ، شکل و شمایل جدید و جدی تری به خود گیرد .

تئاتر و فعالیت های مربوط به این هنر انسانی در این شهرستان از اهمیت خاصی برخوردار بوده و همین امر باعث شده است تادر شهرستان پارس آباد در سایه همت، اراده و تلاش های ارزنده، صادقانه و تحسین برانگیز هنرمندانش، جشنواره مستقلی به نام «جشنواره تئاتر منطقه ای فجرمغان» طراحی و در دفتر جشنواره ها و رویدادهای نمایشی کشور ثبت شود .رویداد مبارکی که تا امروز، هفده دوره آن با شکوه و عظمت و با حضور گروه های نمایشی از شهرهای مختلف برگزار شده است. جشنواره تئاتر منطقه ای فجر مغان، بعد از جشنواره تئاتر استانی که به مرکزیت مرکز استان و بر اساس برنامه های مدون اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ­و­ارشاداسلامی برگزار می شود، از اهمیت خاصی­در بین هنرمندان برخوردار است و به عنوان یک رویداد مهم تئاتری همواره مورد توجه گروه های نمایشی در سراسر استان بویژه در شهرستان های پارس آباد، گرمی و بیله سوار است.  یکی از گروه های موفق تئاتری استان که از شهرستان پارس­آباد برخاسته و در دوره های جشنواره های استانی اردبیل خوش درخشیده و حضور تحسین برانگیزی در جشنواره های مختلف برگزارشده در سطوح مختلف بین المللی، ملی، منطقه ای و استانی داشته و حتی در آن سوی مرزهای جمهوری اسلامی ایران نیز به اجرای نمایش پرداخته است و سهم مهمی در برگزاری هفده دوره جشنواره تئاتر منطقه ای فجر مغان دارد، گروه تئاتر مغان هنر پارس آباد است.

این گروه، اگرچه از سال 1389 فعالیت های هنری و نمایشی خود را به صورت جدی و با دریافت پروانه فعالیت از مرکز هنرهای نمایشی به این نام آغاز کرده است، اما هویت این گروه از سالها پیش با  تاسیس و ایجاد موسسه فرهنگی وهنری مغان هنر در سال 78 شکل گرفته است و پیش تر با نام گروه تئاتر سبز و ... فعالیت می کرده است. برای گروه تئاتر مغان هنر پارس آباد ، همه چیز از سال 73 شروع شده است. زمانی که مهندس غلام عباس آهنگر دزفولی که در شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان مشغول به کار بود، جوانان و نوجوانانی را گرد هم آورد و غریب منوچهری، ابراهیم علیزاده، مرحوم صیاد رمضانپور، شهریار شکاری،آقامعلی عالش زاده و حسن جباری از بین این جوانان به همدیگر گره خوردند تا روزنه ای جدید در روزگار نه چندان دور تئاتر پارس آباد باز شود. این جوانان سالها بعد موسسه فرهنگی وهنری مغان هنر را تاسیس کردند و غریب منوچهری مدیریت این تشکل فرهنگی و هنری و از روزهای نخست فعالیت این گروه تئاتری، مدیریت گروه را نیز بر عهده داشته است.

در طی این سال ها و همان زمان تشکیل گروه تا به امروز، فراز و نشیبهای بسیاری در مسیر فعالیت این گروه تئاتر بوجود آمده است. گروه تئاتر«مغان هنر»گروهی پویا و فعال است که از سال 78 توانسته است  هنرمندان و علاقمندان بسیاری را از بدنه تئاتر پارس آباد جذب کرده و در کارگاههای عملی روی صحنه و کلاسهای آموزشی آنها را تربیت کرده و در مجامع مختلف نمایشی و فعالیت های فرهنگی و هنری با خود همراه  سازد. علی محمدزاده، مریم ندایی، سولماز ندایی و فرشاد جعفرزاده سال های بسیار خوبی را در این گروه تجربه کرده اند و بعدها عباس جاهد، شهرام محرابی، هومن روحی و مسلم بایرامی نیز همراه و همیار دیگر اعضای گروه شده­اند. جوانترهای گروه از جمله حسین پناهی، یاشار منوچهری، یاشار هاشمی، محمد رزمی، نسرین هوشیار، ثریا دهقان و میثم منوچهری در کنار عزیزیزانمان؛ طیبعلی نوری، جعفر نوعخواه و ترحم سلمانی، پیشکسوتانی که سایه شان در گروه مستدام و نفس های گرم شان، گرمی بخش فعالیت های این گروه نمایشی است، هنوز هم در گردادگرد صحنه می چرخند و تجربه های گرانقدرشان را بدون هیچ منتی در اختیار جوانان می گذارند.

بدون تردید برگزاری 17 دوره  جشنواره تئاتر منطقه ی مغان در شهرستان پارس آباد در پیدایش و رشد این گروه و نیز سایر هنرمندان تئاتر شهرستان پارس آباد نه تنها بی تاثیر ، بلکه زمینه ساز رشد و تعالی این گروه و هنرمندان دیار هنرمند پرور پارس آبد شده است. بیشتر اعضای این گروه چندین سال است که در بخشهای مختلف این جشنواره ، اعم از ستاد جشنواره، عوامل اجرایی، داوری، بازخوانی، بازبینی و  یا شرکت در جشنواره به عنوان گروه نمایشی  حضور داشته و دارند.

گروه مغان هنر در طی سالهای 79 تا 89  همواره رو به رشد بوده و در سالهای  90 و 91 به اوج  فعالیتهای خود رسیده است. سه سال پیاپی عنوان فعالترین گروه استان را در جشن های اردیبهشت تئاتر به خود اختصاص داده و مورد تجلیل ستادبرگزاری این آیین ها و اداره کل فرهنگ وارشاداسلامی استان قرار گرفته است و حتی در سایه تلاش مضاعف، همدلی و همراهی هنرمندان فعالش یک سال نیز به عنوان یکی از فعالترین گروههای نمایشی کشور در جشن اردیبهشت تئاتر ایران انتخاب و شناخته شده است.

این گروه در سال 1380 با نمایش«بمب ساعتی» برای اولین بار در تاریخ تئاتر شهرستان در بخش خیابانی جشنواره بین المللی تئاتر فجر حضور یافت که این حضور قابل تامل نقطه عطفی برای نمایش شهرستان پارس آباد  شده است . سال بعد یعنی 1381، غریب منوچهری و جعفرنوعخواه با نمایش«نعره خاموش انالحق»تماشاگران و داوران جشنواره تئاتراستانی اردبیل و منطقه ای ارومیه را حیرت زده کردند و جوایز ارزشمند این دو رویداد نمایشی کسب کردند. این نمایش بعدها در جشنواره تئاتر سوره ماه  نیز حضور یافت وچون نگینی در این رویداد هم درخشید. اجرای عمومی این نمایش در شهر کرج و پنج سال بعد در سه شهر« باکو»، «لنکران» و «سومقاییت» کشور جمهوری آذربایجان، درخشانترین بخش کارنامه رنگین گروه تئاتر مغان هنر به شمار می آید. البته در سالهای بعد نمایش هایی با اعتبار و پخته تر نیز از این گروه در صحنه های مختلف کشوری  به روی صحنه رفته است، اما لحظات شیرین موفقیت های نمایش «نعره خاموش اناالحق»از خاطره اعضای این گروه  پاک نشده و همچنان بر ذهن تماشگرانش به یادگار حک شده است. نمایشهای «مجلس قربانی سنمار» استاد بیضایی، «سوگ مهر» حسن باستانی، «ماه و مه» و «ماه برترک اسب پیر» ایوب آقاخانی، «صدای قدمهای قطار» علی اصغری، «خون بوغاج » جعفر نوعخواه و ... به کارگردانی غریب منوچهری از صفحات زرین کتاب فعالیتهای این گروه در سالهای 86 تا 90 این گروه نمایشی است. نمایش «گرگ» در سالهای 90 تا 94 در صحنه های بسیاری درخشید و تماشاگران بسیاری را در اجراهای عمومی خود در شهرهای مختلف کشور میهمان خود کرد. نمایش «گرگ »نوشته محمود مهدوی با شیوه اجرایی خاص خود مورد توجه کارشناسان و تماشاگران قرار گرفته بود. حضور این نمایش در جشنواره سراسری آیات در شهر گرگان و معرفی آن به عنوان نمایش برتر این جشنواره و حضور در جشنواره بین المللی تئاتر فجر در بخش خیابانی و در بخش فجر استانی موید این گفتار است. نمایش«دل و دشنه» نوشته حمید رستمی، تجربه شیرین دیگری از این گروه و همکاری با بازیگران سایر گروههای نمایشی است . بی شک گروه تئاتر مغان هنر یکی از برترین گروههای تئاتر استان اردبیل  است که با پشتوانه تجربه و حضور و فعالیت مستمر و موثرش، حتی در تئاتر کشور هم حرفی برای گفتن داشته و دارد.

آنچه گروه تئاتر مغان هنر را بادرجه فعالیت «الف» از دیگر گروههای نمایشی استان متمایز می کند، همدلی اعضای گروه است. حضور چندین ساله اعضا در کنار یکدیگر کار را در گروه آسان کرده است. گروه در سه حلقه هسته مرکزی که متشکل­از باتجربه ها ست، جوان ترها که با فعالیتهای متمادی و حضور مکرر بر صحنه ها در طول سال  تلاش دارند به حلقه هسته مرکزی نزدیک تر شوند و حلقه علاقمندان و آنان که تازه به اینجمع پیوسته اند، زمینه ساز حرکت های ارزنده در تئاتر شهرستان و حتی استان شده است، برگزاری جلسات مرتب و منظم نمایشنامه خوانی، انجام تمرینات در طول سال، حضوردر کارگاههای آموزشی داخل گروهی و دیگر کارگاهها و استفاده از اعضای تحصیل کرده دانشگاهی در رشته های تئاتر و سایر هنرها از مزایا و علل ترقی این گروه است. علاوه بر نویسندگی و کارگردانی غریب منوچهری به عنوان سرپرست و عضو فعال این گروه ؛ علی محمدزاده، مریم ندایی، شهرام محرابی، حسین پناهی، محمدرزمی و یاشار منوچهری نیز تجربه ها و موفقیت هایی در کارنامه این گروه ثبت کرده اند. نمایشهای«او »، «یک قطره خون»، «ژاندارک»، «مرز»، «درپس شب های تار»، «شهرزاد و شمعون»، «جایی که پیاده رو تموم میشه» و­« چند برش از یک جاده »از جمله این کارهاست. حضور  هنرمند عرصه موسیقی ، یاشار هاشمی و دوستانی که او برای ساخت موسیقی نمایش های مختلف گروه، دور خود جمع می کند از مزیت های گروه است که سایر گروهها شاید در این بخش فعال نشده اند.

حضور بازیگران و اعضای گروه در برنامه های مختلف تلویزیونی، فیلم های سینمایی و سریال ها به تقویت این بازیگران و اعضا کمک شایانی کرده است. تولید سه تله تئاتر از سوی این گروه نیز باعث شده است تا هنرمندان  گروه بتوانند مدیوم های دیگر هنرهای نمایشی را نیز تجربه کنند. تله تئاترهای «شبهای بارانی»، «زوزه »و «خاک سبز» از جمله این تله تئاترهاست که تولید و از سیمای مرکز اردبیل پخش شده اند. ساخت چندین فیلم کوتاه نیز در عرصه تجربه قاب سینما، از این گروه بر پرده های جشنواره های مختلف سینمایی و تلویزیون به نمایش در آمده است.

در شهرستان پارس آباد افراد مختلفی در گروههای رسمی و غیر رسمی دور هم آمده اند و فعالیت می کنند، اما به جرات می توان گفت گل سرسبد تئاتریهای شهرستان پارس آباد و شاید هم استان در این گروه عضو هستند.کسب عناوین بازیگری برتر زن و مرد و همچنین کارگردانی ، موسیقی و طراحی صحنه برتر در میادین رقابت های استانی و منطقه ای گواه این ادعا و نشانه ظرفیت ها ، توانمندی ها و پتانسیل موجود در این گروه می باشد. این گروه در سال 1395 ، ضمن حضور در جشنواره بیست و چهارم استانی اردبیل با نمایش ­«چند برش از یک جاده »(به کارگردانی غریب منوچهری)، نمایش های «مرگ در می زند»(به کارگردانی علی محمدزاده) ، «چند برش از یک جاده»(به کارگردانی غریب منوچهری)، «در فراق فرهاد»(به کارگردانی هومن روحی)، «سایلنت»(به کارگردانی یاشارمنوچهری) و «جایی که پیاده روتموم میشه»(به کارگردانی یاشارمنوچهری) را در شهرستان پارس آباد خوانش و یا به روی صحنه برده است . سعیدنوریان (با سپاس از غریب منوچهری و علی محمدزاده)